मुंबई. लिलावती हॉस्पिटल आणि रिसर्च सेंटर, मुंबई यांनी वैद्यकीय नाविन्यपूर्णतेमध्ये एक नवीन मैलाचा दगड तयार केला आहे. रुग्णालयाने प्रथमच कमीतकमी आक्रमक कोलोनोस्कोपिक सिस्टोस्टॉमी शस्त्रक्रिया यशस्वीरित्या पूर्ण केली. स्पाइना बिफिडाशी संबंधित न्यूरोजेनिक आतड्यांसंबंधी समस्यांमुळे फार पूर्वीपासून ग्रस्त असलेल्या 28 वर्षीय आयटी व्यावसायिक मर्लिन डी मेल्लोवर ही प्रक्रिया करण्यात आली.
या नवीन एंडोस्कोपिक तंत्राच्या अंतर्गत, एक पर्कुटेनियस सिकलमध्ये प्रवेश केला गेला आणि कोलोनोस्कोपिक मार्गदर्शनाखाली 24 फ्रेंच पेग कॅथेटर घातला गेला. यासह, रुग्ण आता कोणत्याही खुल्या शस्त्रक्रिया किंवा ओटीपोटात चीर न घेता स्वत: ला कॉलोनिक सिंचन करू शकतात.
मर्लिनचा जन्म स्पीना बिफिडासह झाला होता, ज्यामुळे तिला गंभीर बद्धकोष्ठता, विसंगतता आणि इतरांवर अवलंबून राहण्यासारख्या समस्या सोडल्या गेल्या. मागील गदा (मालोन अँटेग्रेड कॉन्टिनेन्स एनीमा) शस्त्रक्रियेने त्याला दीर्घकालीन आराम मिळाला नव्हता, प्रगत एंडोस्कोपिक उपचारांची आवश्यकता जाणवली.
डॉ. रविकांत गुप्ता आणि डॉ. संतोष कर्मारकर यांच्या नेतृत्वात रुग्णालयाच्या बहु-अनुशासनात्मक पथकाने ही कोलोनोस्कोपी-आधारित प्रक्रिया पार पाडली. हे तंत्र पारंपारिक लॅप्रोटोमी टाळते आणि मागील शस्त्रक्रिया किंवा आसंजन असूनही कमीतकमी जोखीम ठेवते. संपूर्ण प्रक्रिया एका तासापेक्षा कमी वेळात पूर्ण झाली – गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल शस्त्रक्रियेच्या क्षेत्रात कमीतकमी हल्ल्याच्या उपचारात महत्त्वपूर्ण पाऊल पुढे.
शस्त्रक्रियेच्या 24 तासांच्या आत, मर्लिनने सिस्टोस्टॉमी ट्यूबद्वारे खारट उडवून उत्स्फूर्त आतड्यांसंबंधी हालचाल केली. तिला कमीतकमी अस्वस्थता अनुभवली, पेनकिलरची आवश्यकता नव्हती आणि दुसर्या दिवशी तिला रुग्णालयातून सोडण्यात आले.
डॉ. रविकांत गुप्ता, सल्लागार एंडोस्कोपी हस्तक्षेप, लिलावती हॉस्पिटल म्हणाले,
“ही प्रक्रिया न्यूरोजेनिक आतड्यांसंबंधी बिघडण्याच्या जटिल प्रकरणांच्या उपचारात गेम चेंजर असल्याचे सिद्ध होईल. स्पाइना बिफिडा रूग्णांसाठी ही केवळ वैद्यकीय बाब नाही तर आत्म-सन्मान आणि आत्मनिर्भरतेशी संबंधित जीवनाची बाब आहे. कोलोनोस्कोपिक सिस्टोस्टॉमी एक सुरक्षित, आक्रमक आणि दीर्घकालीन परिणाम आहे.”
डॉ. संतोष कर्मकर, सल्लागार बालरोग सर्जन आणि स्पाइना बिफिडा तज्ञ म्हणाले,
“या रुग्णाला लहानपणापासूनच उपचार सुरू होते आणि ते इतरांवर अवलंबून होते. या शस्त्रक्रियेनंतर तिला कायमस्वरुपी स्वातंत्र्य मिळाले आहे. तांत्रिक यशापेक्षा तिच्या आत्मविश्वास आणि मानसिक आरोग्यासाठी हे फार महत्वाचे आहे. खरं तर, उपचाराचा अर्थ म्हणजे रुग्णाला तिची प्रतिष्ठा परत देणे.”
लिलावती हॉस्पिटलचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी डॉ. निराज उत्तदानी यांनी जोडले.
“लिलावती हॉस्पिटलच्या नवकल्पनांचा अभिमान बाळगतो ज्यामुळे रूग्णांच्या जीवनाची गुणवत्ता थेट सुधारली जाते. ही क्रांतिकारक कोलोनोस्कोपिक सिस्टोस्टॉमी केवळ एक शल्यक्रिया नाही तर भारतातील अत्यल्प आक्रमक काळजीच्या प्रगतीचे प्रतीक आहे.”